Meme kanseri nedir?

               Meme kanseri, meme dokusunu oluÅŸturan hücrelerin kontrolsüz bir ÅŸekilde çoÄŸalması manasına gelir. Vücuttaki bütün hücrelerin çekirdeÄŸinde, hücrelerin normal büyümelerini ve saÄŸlıklı olmalarını kontrol eden genler mevcuttur. Bu genler, hücrelerin normal bir ÅŸekilde çoÄŸalmalarını kontrol etme görevini yerine getirirler. Bu genler radyasyon, çevre etkenleri mikroorganizmalar vs gibi çeÅŸitli faktörlerle bozulma gösterebilir. Åžayet bu çoÄŸalma belli bir sıralama ile meydana gelmezse, doku fazlalığı ortaya çıkar, bu doku fazlalığına tümör ismi verilir. Åžayet bu dokuda yer alan hücreler yayılma ve baÅŸka yerlere gitme eÄŸilimi gösterirlerse habis yani halk adıyla kötü huylu tümör (kanser), oldukları yerde kalmaya devam ederler ise, halk adıyla iyi huylu yani, selim tümör ismini alırlar.

Meme Kanserine Yol Açan Etkenler Nelerdir?

               Meme içinde kanserleÅŸen bir hücrenin, bir tümör meydana getirmesi ve bir doktor tarafından muayene esnasında anlaşılmasına ya da radyolojik incelemede ortaya çıkmasına dek oldukça uzun zaman geçmesi gerekebilmektedir. Kadınlar çoÄŸunlukla minimum 1 cm. büyüklüÄŸüne eriÅŸmiÅŸ bir kitleyi, elle kontrol yöntemi ile fark edebilir. Bugün, meme kanserlerinin büyük bir kısmı hastanın kendisi tarafından fark edilebiliyor. Kanserli kitleler nispeten sert, düzensiz kenarlı, yüzeyi pürtüklü olur ve meme dokusu içinde rahatça oynatılması mümkün deÄŸildir. Kanser daha uzak organlara yayılmış ise, bu yayılımlar, ender olarak meme kanserinin ilk belirtisini meydana getirir. Meme kanserinin yaygın bir ÅŸekilde yayılma oluÅŸturduÄŸu bölgeler ise kalça ve omurga kemikleri ile akciÄŸer ve karaciÄŸer olarak tanımlanır.

               Fakat kimi hastalarda bu bulguların hiçbiri meydana gelmez ve kanser sadece, mamografi deÄŸerlendirmesi ile teÅŸhis edilebilir. AÅŸağıda sayılan belirtilerden en az biri dahi mevcut ise, kiÅŸi vakit kaybetmeden bir doktora görünmelidir:

-Memede ya da koltuk altında ele gelen kitle, sertlik veya şişlik

-Meme başından akıntı, kanlı ya da şeffaf renkli

-Meme başında içe doÄŸru çekilme, çökme ya da ÅŸekil bozukluÄŸu

-Meme başı derisinde değişiklikler; soyulma, kabuklanma gibi

-Meme cildinde yara ya da kızarıklık

-Meme cildinde ödem, ÅŸiÅŸlik ve içe doÄŸru çekintiler olması

-Memede büyüme, ÅŸekil bozukluÄŸu veya asimetri ya da renginde deÄŸiÅŸiklik (kızarıklık vs.)

Kitle Nedir?

               Meme kanserine yakalanan hastaların neredeyse %70′ine yakın bir oranda ilk görülen belirti, ele gelen kitlelerdir.Kitle sert ve hareketsiz bir ÅŸekildedir; fakat çevresindeki meme dokusu ile beraber hareket ettirilmesi mümkündür. Kitlenin sınırlarını belirlemek oldukça güçtür. Kitleler aÄŸrısızdır.

AÄŸrı: AÄŸrı genellikle meme kanseri ile beraber ortaya çıkan bir belirti deÄŸildir. Memede, kanser dolayısı ile aÄŸrıların olması, meme kanserinin geç evrelerinde ortaya çıkar.

Meme Başında Akıntı Olması Meme Kanseri Ä°çin Kesin Belirti Midir?

               Meme başında akıntı olması, meme kanseri için her zaman olmasa da belirti olarak sayılabilir. Meme kanseri olan hastaların yaklaşık %10′unda meme başı akıntısı ilk bulgular olarak kendini gösterir.

Meme derisinde ülserasyon: Meme derisinin beslenmesinin gittikçe daha çok bozulması neticesinde ülserasyonlar ortaya çıkar.

Deride ödem: Derinin portakal kabuÄŸu gibi görünmesine deride ödem denir. Bu da meme kanseri için belirtileri oluÅŸturur.

Meme başı deÄŸiÅŸiklikleri: Meme başında içe batma, ya da bir yana çekilme olması meme kanseri için belirti sayılabilir. Tümörün yerine göre santral tümörlerde meme başı içe batar, üst dış kadran tümörlerinde yukarı ve dışa döner.

Erken Tanıda Tedavi Mümkün müdür?

               Erken teÅŸhis de kendi kendini muayene yöntemini oldukça önem teÅŸkil eder. Bunların yanında, meme kanserinin en yaygın olarak karşılaşıldığı yaÅŸ dönemlerinde, belirli aralıklarla muhakkak doktor kontrolleri ve görüntüleme yöntemlerinden faydalanılmalıdır.

YaÅŸ Grubu Yöntem Uygulama Yaygınlığı

- 20 – 39 Kendi Kendine Meme Muayenesi Her Ay

- Klinik Muayene 3 Senede Bir

- 40 – 49 Kendi Kendine Meme Muayenesi Her Ay

- Klinik Muayene Her Senede

- Mamografi 1 – 2 Senede Bir

- 50 YaÅŸ ve Üzeri Kendi Kendine Meme Muayenesi Her Ay

- Klinik Muayene Her Sene

-Mamografi Her Sene

               Meme muayenesinin yapılabileceÄŸi en ideal zaman; adet bitiminin hemen ilk günleridir. Bu günlerde memeler ödemini ve gerginliÄŸini yitirirler. Bu sebep dolayısıyla en kolay muayene dönemi oluÅŸtururlar. Åžayet kadın menopoz döneminde ise ya da rahim operasyonu geçirmiÅŸ ise kolay hatırlanması bakımından her ayın ilk haftası muayene tarihi olarak tercih edilmelidir.

Kendi Kendine Meme Muayenesi gözle ve elle uygulanmalıdır. Bu uygulamalar ayakta ve yatarak gerçekleÅŸtirilebilir. Her iki durumda da memenin kendisi, meme baÅŸları, meme derisi, meme altı bölgeleri ve koltuk altları titiz bir ÅŸekilde muayene edilmelidir.

Meme Kanseri

               Meme genel yapısı itibariyle sütü taşıyan kanallar, süt üreten üniteler ve destek dokularından oluÅŸmaktadır. Memeyi oluÅŸturan bu dokulardan herhangi biri sebebiyle oluÅŸan kansere meme kanseri denilmektedir. Bu kanser türü dünyada kadınlar arasında daha yaygın olarak görülen maling tümörüdür. Kanser hastası kadınlardan yaklaşık %30′unda meme kanseri görülmektedir. SaÄŸlık alanındaki teknolojik ilerlemelere, toplumun bu konudaki duyarlılığının artmasına raÄŸmen, meme kanseri insan hayatını tehdit etmeye devam eden bir unsur halindedir. Meme Kanserinin kadınlarda görülme oranı 20′li yaÅŸlarda oldukça düÅŸüktür. Menopoz döneminden sonra ise kadınlarda meme kanserine yakalanma oranı oldukça yüksektir.

Meme Kanseri Belirtileri Nelerdir?

               Meme kanseri tedavisindeki en büyük avantaj, hastalık tanısının erken konulmasıdır. Fakat memede kanserleÅŸmeye baÅŸlayan bir hücrenin tam olarak teÅŸhisinin yapılması için belirli bir sürenin geçmesi gerekmektedir. Bu yüzden kadınların kendilerini düzenli olarak elle muayene etmeleri büyük önem taşımaktadır. Bu belirtilerden birine rastlamış olanların mutlaka doktora baÅŸvurması önerilmektedir.

-Memede deÄŸiÅŸik oranda büyüme, ÅŸekil bozukluÄŸu veya asimetri

-Memenin herhangi bir yerinde renginde değişikliği veya beklenmedik kızarıklık

-Meme ve koltuk altı bölgesinde sertlik ya da kitle hissetme

-Meme ucu derisindeki soyulma, kabuklanma gibi deÄŸiÅŸiklikler

-Meme ucundan şeffaf ya da kanlı akıntı gelmesi

-Meme yüzeyinde ödem ve içe doÄŸru çekilmeler görülmesi

Meme Kanseri Nedenleri Nelerdir?

               Meme kanserinin en fazla görülen çeÅŸidi süt kanallarında baÅŸlayan ductal carsinom adı verilen türüdür. Meme kanserine sebep olan etkenler çoÄŸunlukla bilinmemektedir.

               Yeni dönemde yapılan araÅŸtırmalar, BRC1 ve BRC2 adı verilen iki genin meme kanserinin ailevi tipinden sorumlu olabileceÄŸini göstermiÅŸtir. ÅžiÅŸmanlık, erken menarÅŸ ve çocuk doÄŸurmamış veya geç doÄŸurmuÅŸ olmak meme kanseri için risk faktörlerini arttırmaktadır. Erkeklerde de kadınlar kadar sık olmasa bile görülme ihtimali mevcuttur. Ä°statistik verilerine göre her 10 kadından birinde hayatının herhangi bir döneminde göÄŸüs kanseri olabilmektedir. Kadınlarda 30 yaşından sonra bu risk artmaktadır. Meme kanseri tanısı konulan kadınların ortalama yaşı 60tır. GeliÅŸmiÅŸ ülkelerde ise daha fazla, az geliÅŸmiÅŸ ülkelerde daha az karşılaşılmaktadır. Amerika'da yapılan çalışmalarda özellikle Kuzey Avrupa kökenli olan beyazlarda karşılaÅŸma oranı beyaz olmayan ırklardan daha fazla olduÄŸu gösterilmiÅŸtir. Kadınlar çoÄŸunlukla en az 1 cm. büyüklüÄŸüne eriÅŸmiÅŸ bir kitleyi, elle kontrol yöntemi sayesinde fark edebiliyorlar. Günümüzde meme kanserlerinin çoÄŸunluÄŸu hastanın kendisi tarafından fark edilebiliyor. Kanserli kitleler nispeten sert, düzensiz kenarlı, yüzeyi pürtüklü görünür ve meme dokusu içinde rahatça oynatılamaz. Kanser uzak organlara metastaz (yayılım) yapmışsa bu yayılımlar, nadiren meme kanserinin ilk belirtisini verir. Meme kanserinin sıkça yayılma gösterdiÄŸi bölgeler ise: kalça ve omurga kemikleri ile akciÄŸer ve karaciÄŸerdir. Fakat kimi hastalarda bu belirtilerin hiçbiri olmaz. Sadece mamografi deÄŸerlendirmesinde rastlantısal olarak fark edilebilir.

Meme Kanseri Ä°çin Belirtiler:

-Koltuk altında kitle

-Normal olmayan Meme başı akıntısı çoÄŸunlukla kanlı veya kirli sarı, iltihap benzeri akıntı.

-Meme başı ve areola etrafında renk deÄŸiÅŸikliÄŸi ve ciltte çekilmeler.

-Meme başında ÅŸekil deÄŸiÅŸikliÄŸi, çekilmeler

-Sadece bir göÄŸüste rahatsızlık

-Sadece bir göÄŸüste büyüme

-Kemik Ağrıları

-Kilo Kaybı

-Kolda ÅŸiÅŸlik

-GöÄŸüs aÄŸrısı;

-Meme başında içe doÄŸru çekilme, çökme veya ÅŸekil bozukluÄŸu

-Meme başı derisinde değişiklikler (soyulma, kabuklanma)

-Meme cildinde yara veya kızarıklık

-Meme cildinde ödem, ÅŸiÅŸlik ve içe doÄŸru çekintiler olması (portakal kabuÄŸu görünümü)

-Memede büyüme, ÅŸekil bozukluÄŸu veya asimetri ya da renginde deÄŸiÅŸiklik (kızarıklık vs.) Bu gibi belirtiler varlığı durumunda, vakit kaybetmeden bir uzman kontrolüne girmek gerekmektedir.

Bunların dışında meme kanserini oluÅŸturabilen diÄŸer etkenler ise, bazı araÅŸtırmalarda ÅŸöyle verilmiÅŸtir:

Beslenme:  Bazı belirtiler beslenme ve meme kanseri arasında bir iliÅŸki olabileceÄŸini gösterir. Sebze ve meyve ağırlıklı beslenen kadınların meme kanseri riski, beslenme düzeni bu ÅŸekilde olmayan kadınlara göre düÅŸüktür. Beslenmesinde düÅŸük yaÄŸ oranı bulunan kadınların da meme kanseri riski düÅŸüktür. Kanser ihtimalini yükselten yaÄŸ tipleri ve miktarını belirlemek için daha fazla araÅŸtırma yapılması gerekir. Meme kanseri riskini azaltabilecek ek beslenme konusundaki araÅŸtırmalar da bilim insanları tarafınca devam ettirilmektedir.

Hormonal Faktörler : Daha önceden bahsedilmiÅŸ üreme ve adet geçmiÅŸi riskine ek olarak diÄŸer hormonal faktörler üzerinde çalışılmaktadır. Bilim adamları hormonların normalde ve gebelik süreçlerinde meme kanserini nasıl etkilediÄŸini araÅŸtırıyorlar.

Çevresel Faktörler: Bilim insanları çevredeki belli maddelerin meme kanseri riskinin arttığını öne sürmektedir.

Yetersiz Egzersiz: Bilim insanları fiziksel aktivitenin meme kanseri üzerinde etkili olabileceÄŸini iddia edebilecek çalışmalar yapmaktadır.

Meme Kanserinde Risk Faktörleri

YaÅŸ: Meme kanserine yakalanmada risk faktörlerinden ilki yaÅŸ faktörüdür. Ä°leri yaÅŸa sahip olmak risk düzeyini artırmaktadır. Meme kanseri olduÄŸu teÅŸhis edilen kadınların üzerinde yapılan yaklaşık %70′lik kısmının 50 yaÅŸ ve üzerinde olduÄŸu belirlenmiÅŸtir. 50 yaşın üzerinde olan kadınların diÄŸer alt yaÅŸ gruplarına oranla 3 kat fazla risk bulundurduÄŸu ortaya çıkmıştır.

Cinsiyet: Erkeklerde meme kanseri görülme ihtimali dünya genelinde %1 oranının altındadır. Kadınlarda ise en sık karşılaşılan kanser türlerindendir.

Genetik: Mutasyon sonucu genlerde oluÅŸan bozukluklar meme kanserine neden olan etmenlerdendir. Anne ve babadan geçen bu ka