Kadın ve erkeklerde görülen kanser türleri

Erkeklerde en sık görülen kanserler akciÄŸer, prostat kanseri ve mesane kanseridir. Kadınlarda en sık görülen kanserler ise meme kanseri, tiroid kanseri ve kolorektal kanseridir. Genç bir nüfusa sahip olduÄŸumuz için meme kanseri geliÅŸmiÅŸ ülkelerde 60'lı yaÅŸlarda görülürken ülkemizde 50 yaÅŸ altında meme kanseri görülme sıklığı dünya ortalamalarının çok üstünde. Zaman içinde kadınlarda sigara içimi arttığı için kadınlarda akciÄŸer kanseri görülme sıklığı artıyor.

Bölgesel olarak görülen kanserler

Türkiye'de genel olarak tüm bölgelerde kadınlarda meme, erkeklerde akciÄŸer kanseri en sık görülen kanser türleri. DoÄŸu Anadolu Bölgesi'nde mide kanserinin hem erkeklerde, hem de kadınlarda ikinci sıklıkla görülüyor.

Çevresel faktörlerin etkisi büyük

AraÅŸtırmaların kanser vakalarının üçte ikisinde çevresel faktörlerin etkili olduÄŸunu gösteriyor.

Kanser oluÅŸumuna neden olabilen çevresel faktörler; saÄŸlıksız beslenme, hareketsiz yaÅŸam, tütün ve alkol kullanımı, aşırı güneÅŸ ışığı maruziyeti, hava, su ve gıdalar yoluyla alınan karsinojen kimyasal maddeler, kanserojen virüs ve bakteriler (hepatit B, hepatit C, AIDS, human papilloma virüs, helikobakter pylori gibi), radyasyon, benzidin içeren boyalar, asbestos, radon ve hormonlardır. Büyük radyasyon kazaları ya da nükleer patlamalar dışında çevresel koÅŸullara baÄŸlı kanser yavaÅŸ yavaÅŸ oluÅŸtuÄŸu için kanserojen etkilerini ölçmek kolay deÄŸildir.

Modern yaşam kanseri nasıl etkiliyor?

Bilimsel çalışmalara göre modern yaÅŸam koÅŸullarının da kanser üzerinde tartışılmaz etkileri var. Çok et tüketen, az hareket eden, spordan uzak kalan toplumlarda meme ve kalın bağırsak kanserine daha fazla rastlanıyor. Güney Amerika gibi cinsel yaÅŸamın daha serbest olduÄŸu ülkelerde rahim aÄŸzı kanserleri sık görülüyor. Az geliÅŸmiÅŸ Afrika ülkelerinde HIV taşıyıcılığı yaygın olduÄŸu için AIDS'e baÄŸlı kanserler daha fazla. Türkiye'de hepatit B taşıyıcılığı yüksek. Bu nedenle hepatit B taşıyıcılığına baÄŸlı hepatosellüler karsinom görülüyor. Hepatosellüer karsinom karaciÄŸerin kendi dokusundan kaynaklanan bir kanser türüdür.

Stres kanseri tetikliyor

Kronik stres kanserleÅŸmeye yol açabiliyor. Kanserli hastalarımızda iflas, yakın kaybı, gibi geçirilmiÅŸ ağır travmaların hem hastalığın baÅŸlamasına, hem de seyrinin kötüleÅŸmesine etkili olduÄŸunu görüyoruz. Travmaları herkesin bağışıklık sistemi aynı ÅŸekilde algılamıyor ve tolere edemiyor. Travma nedeniyle bazı insanların bağışıklık sistemleri hasara uÄŸruyor. Bağışıklık sisteminin hasara uÄŸraması sonucu kanserli hücreler tanınamıyor ve yok edilemiyor. Bu durum kanser hücresinin üreyerek çoÄŸalmasına neden oluyor.

Türkiye'de kanserde erken tanıda geliÅŸmiÅŸ ülkelerin gerisinde

Erken tanısı mümkün olan kanserler genellikle yavaÅŸ seyirli olan kanserler. Meme, kalın bağırsak, prostat ve rahim aÄŸzı kanseridir.

Bu kanserleri yılda bir jinekolojik muayene, mamografi, meme ultrasonografi uygulanması, ürolojik muayene ve PSA testi ile erken evrede yakalamak mümkün.

Türkiye'de yeterli onkoloji merkezi yok

Kanser hastalarının yönlendirilmesi ve tedavisinin çok disiplinli çalışan merkezlerde yapılması büyük önem taşıyor. Kanser hastasının tedavisinde ilgili cerrahi branÅŸ, tıbbi onkolog, radyasyon onkoloÄŸu, patolog, nükleer tıp uzmanı, radyolog, psikiyatrist gibi bir çok branÅŸ hekiminin bir arada çalışması önemli.

Ucuz olduÄŸu için piyasada bulunmayan kanser ilaçları var

Türkiye'de kanser tedavisinde kullanılan ilaçlarının hemen hemen tamamı sosyal güvenlik kurumu (SGK) geri ödeme kapsamında. Ruhsatsız ilaçları da bakanlık izniyle getirmek mümkün. Ancak iyileÅŸtirici özelliÄŸi olan ama fiyatı ucuz olduÄŸu için zaman zaman piyasada bulunmayan bazı önemli kanser ilaçları mevcut. Fiyatı çok ucuz olduÄŸu için firmalar getirmek istemiyor. Euro sürekli yükseliyor. SaÄŸlık Bakanlığı ucuz ilaç politikası gereÄŸi euro kurlarını sabitlemiÅŸ durumda. Bu nedenlerle zaman zaman bazı ilaçlarla ilgili piyasada sıkıntı yaÅŸanabiliyor.

Bitkisel ürünler fayda yerine zarar verebilir

Kanser tedavisi gören birçok hasta doktoruna danışmadan bitkisel ürünlerden de destek alıyor. Bu da tedavi sırasında birçok yan etkiye neden oluyor. Kanser ilaçları geliÅŸtirilirken diÄŸer maddelerle etkileÅŸimlerine bakılıyor. Ama her tür ürünle etkileÅŸimine bakılması mümkün deÄŸil. ÖrneÄŸin uzmanlar greyfurt kandaki ilaç düzeyini etkilediÄŸi için kemoterapi sırasında kesinlikle önermiyor ve yasaklıyor. Hastaların günlük normal gıdaları dışında hiçbir maddeyi tedaviyle birlikte almasını istemiyoruz. Piyasada kansere faydası olduÄŸu söylenen ürünlerin etkisi kanıtlansaydı ilaç olurlardı. Bizim genel önerimiz hastaların tedavi sonrasında da kullanacağı alternatif ürünler konusunda hekimlerini bilgilendirmeleri. Çünkü aldıkları bitkisel ürünler fayda yerine zarar bile verebilirler.

Bu süreçte dernek çalışmalarına ne ÅŸekilde devam ediyor? Son olarak neler söylemek istersiniz?

Dernek merkezimiz onkoloji hastalarımızın zor durumda kalmamaları için faaliyetlerine devam etmektedir.  Kanserle Mücadeleyi Destekleme DerneÄŸi Kanserli Çocuklara Bir Umut Ol Ä°ktisadi Ä°ÅŸletmesi olarak çalışmalarımız aralıksız sürmektedir.